Levensplan

Allemaal leuk en aardig, dat ondernemen en alles wat ik verder doe in in het leven, maar hoe weet ik zeker dat de dingen die ik doe, daadwerkelijk bij me passen? Er bestaan talloze systemen om te achterhalen wie je bent en wat bij je past, oftewel, om je zelfkennis te vergroten. Dit artikel is een samenvatting van het boek Ik/Wij van Remco Claassen.

Introduction

Stappenplan naar congruentie oftewel een levensplan

Doel van het boek als geheel (dus beide zijden): Wie ben je, wat wil je en hoe bereik je dat. Het eerste deel betreft zelfkennis:

• Achterhalen wat je talenten, passies & en werkelijkheid is
• Jezelf vinden/worden
• Congruentie

Dit is wat de website ervan zegt:

Je krijgt hulp en tips bij het ontdekken van je drijfveren, 
het formuleren van een persoonlijk mission statement en het 
ontwerpen van congruente leefregels en goals. Stap voor stap 
op pad naar een energiek levensplan.

De essentie is het laatste woord: Levensplan.

Het probeem aan de oppervlakte: De symptomen

• Weinig energie
• Leeg en onbevredigend leven - Talenten en passie onbenut
• Verdoofd & slaapwandelen: Klunen
• Altijd druk en daardoor slecht contact met jezelf, met anderen, en met de dingen die je doet

Survival-technieken

• Surrogaatgeluk - In het weekend doe je dingen die je wel leuk vindt
• Cognitieve dissonantie - Je maakt jezelf iets wijs
• Uitstelgeluk - Later

Het probleem nader bekeken

• Contact met jezelf/anderen/wat je doet is cruciaal om energie te krijgen
• Welke baan past bij je?
• Een match op alleen kennis, karakter, vaardigheden/competenties en zijn (niet nader gedefineerd, p. 13), is onvoldoende
• Nog een noodzakelijk component: Wat lever je energie op?

Het probleem op een andere manier omschreven:

Ik weet niet wat ik wil x
Ik weet niet wie ik ben x
Ik weet niet wat ik kan
-------------------------
Hoop ellende

Remco zegt het ook op een andere manier:

Een grote groep mensen, op alle denkbare werk- en opleidingsniveaus, 
doet dingen die:

* Ze eigenlijk niet willen                    - Mismatch op mission
* Niet bij hun persoonlijkheid passen         - Mismatch op character
* boven of onder hun competentieniveau liggen - Mismatch op competence.

Doel: Congruentie

Congruentie is wanneer passie en talent optimaal versmelten. Het is samen te vatten in de formule E=MC^2:

 Missie      - Waarvoor ben ik hier? Wat wil ik bereiken?   x
 Character   - Wie ben ik?                                  x
 Competentie - Wat kan ik? Wat is mijn niveau?
 ---------------------------------------------------------
 Energie

Missie

• Ik denk dat passie hieronder valt, tenzij passie pas ontstaat als je de juiste mix hebt van missie, karakter en competentie

Karakter

• Wie ben ik?
• Dit is waarschijnlijk wat Remco bedoelt met 'zijn'.

Competentie

• Kennis
• Vaardigheden

Missie

Diverse omschrijvingen van wat een missie is:

• Kompas
• Persoonlijke grondwet
• Het geeft richting op je pad
• Helpt bij het maken van keuzes
• Helpt om uit het leven te halen wat erin zit
• Leidraad om proactief te leven.

Vier vormen van intelligentie

De missie heeft betrekking op de gebruikelijke gebieden van intelligentie:

* FQ - Fysieke intelligentie       - Lichaam - Homeostasis
* IQ - Intellectuele intelligentie - Hoofd   - Verstand
* EQ - Emotionele intelligentie    - Hart    - Emotie/gevoel, inzicht & acceptatie en hoe je er gebruik van maakt
* SQ - Spirituele intelligentie    - Geest   - Zingeving & betekenis, doelen & weten wat je wilt. Belangrijkste drijvende kracht

Stappenplan voor congruentie

1. Vullen van de trechter
2. Opstellen van de shortlist
3. Schrijven van mission statement
4. Opstellen van leefregels & kerngebieden
5. Vaststellen van doelen per kerngebied.

(1) Vullen van de trechter

• Wat levert energie op? Wat is energie-neutraal, en wat kost energie?
• Kwispelcheck
• Hoe leef ik ergens naartoe?
• Hoe voel ik me tijdens de activiteit?
• Hoe voel ik me achteraf?
• Rollen die ik zoal vervul
• Mensen om me heen
• Persoonlijke waardenladder: Inside-out & outside-in

(4) Leefregels

• Leefregels zijn de vertaling van het abstracte mission statement naar principes van je dagelijks leven
• Het zijn waarden, normen, overtuigingen, kaders, begrenzingen, geboden, etc.
• Het kan handig zijn om de onderstaande schijf van vijf te hanteren. Die opdeling in vijf komt niet zomaar uit de lucht vallen: Ze schijnen mooi haaks op de lagen van de pyramide van Maslov te staan.

Actief

• Alles wat je doet
• Werk, maar ook bv. vakantie en hobby
• Interactie met je omgeving; een bijdrage leveren; iets toevoegen aan het leven van anderen; nuttig zijn en je waardevol voelen.

Wat Remco ervan vindt:

Het actieve aspect heeft betrekking op de dingen die je graag, met passie, doet. De activiteiten die 
je energie opleveren en de rollen die je met plezier vervult, die je voldoening geven. Het gaat om de 
interactie met je omgeving: een bijdrage leveren, ervaren dat je iets toevoegt in het leven van anderen. 
Je nuttig en waardevol voelen, want dat maakt uiteindelijk of je een twinkeling in je ogen hebt.

   Werk is voor veel mensen een belangrijk onderdeel van de actieve staat. Veertig, vijftig of meer uren
   werk per week werken is voor velen meer norm dan incident. Dat feit op zich is prima, het wordt echter 
   zorgelijk als je reikhalzend uitkijkt naar het moment dat je ermee op kunt houden. Want dat is in 
   feite een teken dat je wat je werk betreft niet met de goede activiteit bezig bent; het is dan eerder 
   een verstorende factor dan een congruent deel van je leven. En wees eens eerlijk: kun jij een kunst-
   schilder, dichter of een schrijver noemen die op zijn vijfenzestigste met pensioen gaat?

Sociaal

• Omgang met mensen in je omgeving en anderen die belangrijk voor je zijn
• Bv. gezin, familie, vrienden, collega's
• Vuistregel: Geluk is pas geluk als je het kunt delen

Het sociale aspect heeft betrekking op de omgang met de mensen in je omgeving en anderen die belangrijk 
voor je zijn. Je kunt daarbij denken aan gezin, familie en vrienden, maar ook aan je werkomgeving. Een 
algemene regel hierbij is: geluk is pas geluk als je het kunt delen met mensen van wie je houdt!

Materiëel

• Middelen zoals goederen en geld
• Comfortniveau
• Zekerheid die je ontleent aan geld en goederen, inclusief bv. lijfrente & pensioen:

Het materiële aspect gaat over de middelen, zoals ‘goed’ en ‘geld’. Je comfortniveau: welke financiële 
middelen en materiële zaken heb je graag tot je beschikking om je leven in te vullen op een manier zoals 
jij dat wilt? Dit aspect heeft ook te maken met de zekerheid die je ontleent aan geld en goed. Zaken 
zoals je lijfrentepolis en pensioen maken dan ook deel uit van dit aspect. Heb je deze middelen of kun 
je erover beschikken als je dat zou willen? Een van de belangrijkste lessen over geld is: ‘Geld is niet 
belangrijk, maar zorg ervoor dat het er niet níét is!’ Het ontbreken van geld heeft een bijzonder 
negatieve invloed op de andere delen van de schijf. Een nadenkertje over goed: ‘Bedenk bij een te grote 
focus op goed dat het slechts materie is.’

Emotioneel & spiritueel

Emotioneel:

• Het vermogen om jezelf te motiveren
• Bewustzijn van je eigen gevoelens
• Bewustzijn van de gevoelens van de mensen om je heen
• Vermogen tot empathie en medeleven
• Vermogen om adequaat te reageren op gevoelens van pijn en plezier van jezelf en anderen

Spiritueel:

• Zingeving
• De diepere betekenis en bedoeling van het leven

Het emotionele aspect heeft te maken met het vermogen jezelf te motiveren, met het bewustzijn van je eigen
gevoelens en met de gevoelens van de mensen om je heen. Hoe verder dit aspect is ontwikkeld, hoe beter je 
in staat bent empathie en medeleven te hebben en hoe groter je vermogen adequaat te reageren op gevoelens 
van pijn en plezier van jezelf en van je omgeving.

Spiritueel heeft in het kader van IK alles te maken met zingeving en de diepere betekenis en bedoeling van 
het leven. Onbalans op het spirituele vlak is een van de belangrijkste redenen van de populariteit van en 
verslaving aan drugs. Dat heeft niets te maken met goede verkopers, uitgekiende marketing of oogver-
blindende reclamecampagnes. Mensen gebruiken drugs gewoon omdat ze zich er lekker door gaan voelen – op en 
voor korte termijn. Je voelt je klote, snuift een lijntje of zet een spuit en... halleluja, je voelt je weer 
tiptop.

Fysiek

• Lichamelijke gesteldheid
• Hoe je lichamelijk 'in je vel' zit
• Kernwoord: Vitaliteit
• Gezondheid: Afwezigheid van ziektes
• Vitaliteit: Gezondheid + vol in je positieve energie en kracht zitten
• Deelaspecten: Sport, ontspanning & voeding
• Bv.: 'Je graaft je graf met je tanden':

Het fysieke aspect gaat over je lichamelijke gesteldheid, met de manier waarop je lichamelijk ‘in je vel’ zit. 
Het kernwoord is ‘vitaliteit’. Gezondheid heeft betrekking op het afwezig zijn van ziektes, vitaliteit is meer: 
het betekent dat je vol in je positieve energie en kracht zit. Dit aspect heeft ook deelaspecten zoals sport, 
ontspanning en voeding in zich. Er wordt niet voor niets gezegd dat je met je tanden je graf graaft. En als je 
het woord ‘dieet’ in je boektitel opneemt, heb je een bestseller.

Zie ook

• Workshop Productiviteit Dennis Buist - Jan. 2016

Bronnen

• http://www.missionstatement.nl/ - Voorbeelden
• iMission-app - Voorbeelden